Wat is waarheid …?

Zomernummer Wegwijzer

Wie gelooft er nu fake news? Je zou wel gek zijn als je je laat leiden door nepnieuws. Het probleem is echter dat het verschil tussen echte en valse berichten dikwijls moeilijk te ontdekken valt. Aanhangers van complottheorieën zijn er vast van overtuigd dat hun denkbeelden volledig juist zijn. En die ideeën zijn dan ook meestal die geworteld. De kwestie is steeds: wat is waarheid?

De vraag is niet nieuw. In de Bijbel lezen we dat de Romeinse stadhouder Pontius Pilatus aan Jezus de vraag stelt: ‘Wat is waarheid?’. Niet dat hij echt in het antwoord geïnteresseerd was. Hij was niet echt blij met het feit dat hij als rechter een oordeel moest uitspreken over een geloofszaak.

De Romeinse rechtspraak – en politiek – hield zich daar niet mee bezig. En toch was het in het proces rond Christus de zaak om de waarheid te achterhalen. Het is Pilatus niet gelukt, en Jezus werd onschuldig ter dood veroordeeld ...

Nog altijd gaan mensen op zoek naar de waarheid. Een van hen is Rudi Van Steen. Van een voorbeeldig kind naar een aan drugs verslaafde jongvolwassene: zijn jeugdjaren kun je niet direct voorbeeldig noemen. Het keerpunt kwam toen iemand hem vroeg: Wil je de waarheid weten? Hoewel er toen nog een hele zoektocht volgde, ontdekte hij uiteindelijk de zin van het leven. Over die waarheid spreekt hij nog altijd met veel enthousiasme.

Of wat te denken van Yvan Thomas? Als kind was hij diep onder de indruk van de ‘Broeders van Liefde’, een paterorde die vooral zorgt verleent aan mensen met een visuele beperking. Yvan zag het als zijn levenstaak om ook anderen te helpen en wilde zich absoluut ook bij de orde aansluiten. Toen hij echter als tiener de liefde ontdekte, liet hij de ‘Broeders’ maar voor wat het was. Toch verloor hij zijn bewogenheid voor de minderbedeelde medemens niet. Een job in de gehandicaptensector was zijn streefdoel in zijn studententijd. Die droom werd uiteindelijk ook werkelijkheid. Maar tijdens zijn studiejaren nam hij nog een andere belangrijke beslissing. Hij ontdekte dat zijn kotgebuur iets had, wat hij niet voor mogelijk hield….

Van de feiten toch nog even terug naar het fake news? Er is een genootschap waarvan alle leden geloven dat de aarde plat is. Ondanks het overweldigende bewijs dat de aarde wel degelijk een bol is, blijven ze beweren dat onze wereld een soort platte koek is. Eigenlijk zijn deze mensen sceptisch over alles en geloven ze alleen in hun eigen observaties, theorieën en argumenten. Tegenargumenten maken geen indruk.
Vandaag de dag wordt nogal eens gezegd dat je de waarheid kunt ontdekken door eerst alles in twijfel te trekken – een idee dat ook door René Descartes werd uitgedragen. Helaas werkt het zo niet en moet je een andere tactiek toepassen om achter de waarheid te komen.

Waarheid kan een kwestie van leven en dood zijn. Ann Van Der Flaas schrijft over dit thema in ‘Ongeremde kinderpraat’. Het gezin werd onlangs met beide aspecten geconfronteerd. Aan de ene kant was er het overlijden van een goede kennis, op jonge leeftijd, na een lange ziekte. Zoiets maakt een diepe indruk. Daartegenover staat ook nieuw leven. Nee, geen vijfde broertje in het gezin, wel een poes die een aantal kittens kreeg. De kinderen keken er vol spanning naar uit …

Teveel zware onderwerpen bij elkaar? Vergeet niet dat het zomer is en dat het tijd is om te ontspannen. Ook dat is niet voor iedereen even gemakkelijk. Joris en Reninca willen graag van de zomer genieten, maar hebben het niet echt begrepen op de hitte – en ook in ons land hebben we doorgaans wel een aantal dagen dat het te warm is om ook maar iets te doen. Verloren dagen noemden ze dat. Maar met de jaren hebben ze geleerd dat die dagen van ‘niets doen’ ook wel iets hebben. Wat ze eerst als ‘verloren’ beschouwden, ervaren ze nu als ‘gewonnen’.

Vergeet dus niet: het lezen van de nieuwste Wegwijzer is zeker geen verloren tijd!