Afl. 053 - Moeder tegen wil en dank

Dirk Lemmens, medewerker van het Centrum voor Pastorale Counseling te Heverlee, is een hulpverlener met jarenlange ervaring. Vanuit deze praktijk heeft hij aan aantal boeken geschreven over de problemen waarmee hij geconfronteerd wordt. Onlangs verscheen van zijn hand het boek "Moeder tegen wil en dank", dat over abortus handelt. Hoewel het bijna 12 jaar geleden is dat in ons land de voortijdige beëindiging van de zwangerschap een wettelijk kader kreeg, blijft dit onderwerp de gemoederen beheersen.
Wij gingen Dirk Lemmens opzoeken om dieper in te gaan over dit onderwerp.
We wilden eerst weten wanneer het leven begint.

De volledige tekst van de uitzending van 03/04/20002

Welkom beste luisteraar bij ERTS, de Evangelische Radio- & Televisie Stichting. Wij zijn blij dat u luistert, en we raden u aan om te blijven luisteren, want aan het einde van dit programma hebben we weer wat gratis weg te geven ...

Dirk Lemmens, medewerker van het Centrum voor Pastorale Counseling te Heverlee, is een hulpverlener met jarenlange ervaring. Vanuit deze praktijk heeft hij aan aantal boeken geschreven over de problemen waarmee hij geconfronteerd wordt. Onlangs verscheen van zijn hand het boek "Moeder tegen wil en dank", dat over abortus handelt. Hoewel het bijna 12 jaar geleden is dat in ons land de voortijdige beëindiging van de zwangerschap een wettelijk kader kreeg, blijft dit onderwerp de gemoederen beheersen.
Wij gingen Dirk Lemmens opzoeken om dieper in te gaan over dit onderwerp.
We wilden eerst weten wanneer het leven begint.

‘Sommige mensen zeggen "Het begint bij de conceptie, andere mensen zeggen het begint bij 12 weken, andere zeggen het begint wanneer de baby levensvatbaar is, en wanneer dat dan ook mogen zijn. We gaan eens kijken of het bij de geboorte zou beginnen en dat we dan daar moeten beginnen te tellen. Mijn uitgangspunt is dat het leven begint bij de conceptie.
Het wezenlijke is er, alles is bepaald, alles ligt vast … maar er verandert nog veel.

Wanneer begint het leven voor God?
‘Ik denk dat het leven voor God begint op het moment dat de zaadcel en eicel zich samensmelt, in het begin van de conceptie, en dat God op dat moment dat nieuw leven als een volwaardige persoon beschouwt’.

In uw boek noemt u abortus resoluut moord, waarop baseert u die uitspraak?…
‘Als ik de Bijbel goed begrijp, dan worden daar een aantal richtlijnen gegeven waarop het nemen van het leven wordt geregeld. Het is niet zo dat de Bijbel zegt dat de ene mens het leven van de andere zou mogen nemen. Je kunt door heen de Bijbel drie categorieën onderscheiden. De eerste noem ik per ongeluk :  het zou kunnen dat je per ongeluk het leven van iemand neemt, het overkomt je. Vb. een auto ongeluk, of je bent aan het stoeien en iemand valt met zijn hoofd tegen een scherp voorwerp en overlijd, het was niet de bedoeling omdat leven te nemen. Daar ligt wel een bepaalde verantwoordelijkheid, maar dat is wat anders dan moord. De tweede categorie die in de Bijbel genoemd wordt is, wat je zou kunnen noemen geïnstitutionaliseerd nemen van leven. In een oorlogssituatie, doe je het niet ter persoonlijke titel maar je doet het als vertegenwoordiger van de overheid, daar speelt geen persoonlijk motief, het is het motief van de overheid. Al de rest wordt in de Bijbel in de categorie moord geplaatst. Dus abortus is niet per ongeluk en abortus heeft ook dat niet officiële geïnstitutionaliseerde karakter. Ik denk dat de enige categorie die overblijft, is van het moedwillig nemen van leven met een persoonlijk motief. Dat is wat de bijbel moord noemt’.

Als iemand bij u komt die een abortus achter de rug heeft, dan zegt u "U bent een moordenaar?"

‘Neen. Het is niet aan mij om te oordelen, het is aan mij als het ware een spiegel voor te houden van het beste wat God met iemands leven wil hebben. En wat God aan iemand wil geven. Het houdt natuurlijk morele normen en waarden in die ook vooropgesteld worden, maar het heeft niet zoveel zin om tegen iemand te zeggen u bent een moordenaar, daar schiet die niks mee op’.

In de christelijke hulpverlening wordt er nooit overgegaan tot abortus, dat wordt onder alle omstandigheden uitgesloten, maar wat nu wel als het leven van de moeder in gevaar is, of na een incest, verkrachting, er een kind op komst is?
‘Dat is natuurlijk een heel moeilijke vraag, waarin de emoties kunnen oplopen en ik denk dat de problematiek van deze situaties zeker niet onderschat mag worden. Het is nochtans een drogreden om te denken dat deze problematiek weg gaat door abortus te plegen. Mijn vrouw en ik, voor dat we trouwden, hebben heel bewust deze zaak door gesproken. We hebben ons afgevraagd: van stel dat er een zwangerschap zou komen waarbij het leven van de moeder bedreigd zou worden en dan zal er moeten gekozen worden tussen de moeder en het kind. In de praktijk gebeurt dat vrijwel nooit, maar het gebeurt, het zou kunnen dat het voorkomt. Hoe zou ik dan als vader en als echtgenoot de keuze kunnen maken tussen het leven van mijn vrouw en het leven van mijn kind. Het is een keuze die mij niet toekomt maar het is een onmogelijke keuze. Ik zou zeggen, ik wil vechten voor allebei onder elke omstandigheid. Ook al weet ik dat vechten voor dat ene leven het ander zal benadelen. Het is het een principe beslissing, instinctief zou ik vechten voor allebei. Hetzelfde met een verkrachting. Het is niet zo dat het onrecht van de verkrachting - en ik denk dat je nauwelijks kan voorstellen hoe diepgaand en hoe ingrijpend dat is - dat het onrecht van de verkrachting weg gaat door het kind weg te nemen. Dan blijkt eigenlijk dat abortus een bijkomend probleem wordt en de vrouw moet niet alleen de verkrachting verwerken maar moet naderhand ook de abortus verwerken’.

Hoe wordt een ongewenst zwangere vrouw of meisje het best opgevangen?
‘Met heel veel liefde en aanvaarding en geduld. Het zijn altijd moeilijke omstandigheden waar mee je te maken krijgt.  Ik denk dat het anders is als het om een tiener meisje gaat, waar de druk van de omstandigheden zeer groot zijn en waar de omgeving grote druk gaat uitoefenen, of dat het nu gaat om een vrouw in relatie in een gezin met een huwelijkspartner, om welke reden ook het kind niet gewenst is. Ik denk dat er een bewustmaking moet gebeuren, is dit werkelijk een kindje, is dit werkelijk een leventje dat zich in mij ontwikkelt of is het inderdaad weefsel. En naargelang dat bewustwordingsproces zich doorzet, moeten er voor een hele boel praktische dingen, oplossingen gezocht en gevonden worden. En zo’n vrouw moet, gedwongen door de omstandigheden, zwaar investeren. Negen maanden zwangerschap en dan ook het kindje aanvaarden. Misschien ook weer loslaten, het is niet eenvoudig. Daar komt heel wat bij kijken in termen van begeleiding’.

Een partij die heel vaak bij abortus wordt vergeten is de vader, maar uiteindelijk is hij even goed betrokken partij en ondergaat hij ook alle emoties, gevoelens.
‘En hij heeft geen rechten, de moeder beslist, terwijl het ook zijn kind is. Maar in de praktijk zijn er heel wat vaders die niet hun verantwoordelijkheid opnemen, maar er zijn er wel die hun verantwoordelijkheid opnemen. En ik denk dat ze soms ontzettend veel lijden’.

Nu, een vrouw heeft abortus gepleegd heel bewust en een paar jaar later begint ze eigenlijk te beseffen wat ze heeft gedaan en dat ze uiteindelijk haar kind heeft laten wegnemen. Is er voor zo een vrouw genezing mogelijk? Of moet ze met dat trauma en schuldgevoelens een leven lang rondlopen
‘Er is zeker hoop voor zo een vrouw en er is zeker herstel mogelijk. Als ik dat bekijk uit het standpunt van God en bekijk uit het standpunt van de Bijbel dan is er vergeving. En die vergeving die vormt een basis om opnieuw te groeien naar herstel en gezond functioneren’
God schrijft niemand af; wat dat betreft zitten we allemaal in het zelfde schuitje of we dan een abortus gepleegd hebben of we een moord gepleegd hebben of wat we dan ook gedaan hebben. De grote vraag is waar kunnen we naar toe met de dingen die we fout gedaan hebben. En wil God ons nog aanvaarden ? En dan is het geweldig dat God Zijn eigen Zoon gezonden heeft om die problematiek op te lossen en precies die dingen waar we mee zitten. De schuld die we zelf niet kunnen oplossen en die ons anders te neer drukt, daar wil God ons helpen, en in die zin is er hoop voor wie dan ook en met welk probleem dan ook’.

Een paar maanden geleden hebben jullie een brochure uit gebracht: de eerste negen maanden met schitterende foto’s van de ontwikkeling van het ongeboren kind in de baarmoeder. Met welke bedoeling hebben jullie die folder uitgebracht?
De bedoeling van de brochure is om een positieve boodschap uit te zenden. Al te vaak als het over abortus gaat, wordt er een heel negatieve boodschap uitgezonden. Het mag niet, het is verkeerd, het is zonde en waarschijnlijk is dat niet wat het meisje of de vrouw die zwanger is en die abortus overweegt, nodig heeft. Het is waarschijnlijk zinvoller hun te bepalen bij het geweldige dat zich in die buik ontwikkeld, het is zo bijzonder. Door de brochures en de foto’s van de ongeboren baby’s is dat precies wat we willen doen. Abortus is het gevolg van rationalisering, ‘het is geen kindje dat in mij groeit’, maar dat is heel moeilijk om vol te houden als u die foto’s ziet. We hebben de brochures uitgebracht om te verspreiden, een cadeautje voor iemand die zwanger is, het is eigenlijk een kijkbrochure en het is prachtig’.


Jean Loyens:
Tot zover dit gesprek met Dirk Lemmens. Speciaal voor u hebben wij een aantal exemplaren van het boekje De eerste negen Maanden. Wie snel belt naar ons nummer 03/457 00 00 behoort wellicht tot de gelukkigen die we een gratis exemplaar kunnen aanbieden. Wilt u over deze uitzending doorpraten, dan kunt u ook terecht op dit nummer 03/457 00 00.

Meer informatie vindt u op onze web-site : www.erts.org. Tot over veertien dagen op deze zender!